Jak efektywnie wykorzystać każdy metr przestrzeni magazynowej? To pytanie zadaje sobie wielu managerów logistyki i właścicieli firm, którzy zmagają się z ograniczoną powierzchnią i rosnącą liczbą zamówień. 

W tym artykule wyjaśniamy, jak obliczyć pojemność magazynu, na czym polega różnica między powierzchnią a objętością oraz co zrobić, aby zwiększyć przestrzeń składowania bez kosztownej rozbudowy. Jeśli szukasz konkretnych rozwiązań i praktycznych wskazówek – czytaj dalej.

Czym jest pojemność magazynu i dlaczego jest ważna?

Pojemność magazynu to przestrzeń, którą można realnie przeznaczyć na składowanie towarów. Wyrażana jest zazwyczaj w metrach sześciennych i zależy od dostępnej powierzchni oraz maksymalnej wysokości składowania. To podstawowy parametr, od którego zaczyna się zarządzanie przestrzenią magazynową.

Dlaczego ma to znaczenie? Ponieważ błędne oszacowanie pojemności – zarówno jej niedoszacowanie, jak i przeszacowanie – prowadzi do kosztownych konsekwencji. Zbyt mała przestrzeń oznacza opóźnienia, przestoje i brak możliwości przyjęcia nowych dostaw. Z kolei przeszacowana pojemność może skutkować niewykorzystanymi zasobami i nieoptymalnym układem regałów.

Prawidłowo określona pojemność pozwala zwiększyć efektywność magazynowania, dopasować systemy regałowe do rodzaju towarów oraz zoptymalizować organizację magazynu. To punkt wyjścia do planowania rozbudowy lub lepszego zagospodarowania przestrzeni składowania.

Jak obliczyć pojemność magazynu – podstawowy wzór

Aby obliczyć pojemność magazynu, należy skorzystać z prostego wzoru:

(Powierzchnia użytkowa magazynu) × (maksymalna wysokość składowania) = pojemność magazynu [m³]

W praktyce oznacza to:

(A – B) × C = pojemność magazynu,
gdzie:

  • A – całkowita powierzchnia magazynu [m²];
  • B – powierzchnia wyłączona ze składowania (biura, ciągi komunikacyjne, strefy kompletacji) [m²];
  • C – maksymalna wysokość składowania [m].

Jak wygląda to na przykładzie?

Magazyn ma powierzchnię 1 200 m², z czego 200 m² zajmują pomieszczenia techniczne i biurowe. Maksymalna wysokość składowania to 6 m.
Obliczenie wygląda tak:

(1 200 – 200) × 6 = 6 000 m³

Taka pojemność wyrażona w metrach sześciennych pozwala ocenić, jak efektywnie można zorganizować przestrzeń przy uwzględnieniu konkretnych systemów regałowych i rodzaju towarów. Przy planowaniu warto też pamiętać o zachowaniu miejsca na manewry, drogi transportowe i dostęp do ładunków.

Różnica między pojemnością a powierzchnią magazynu

Mimo iż często używane zamiennie, powierzchnia magazynu i pojemność magazynu to dwa różne parametry. Powierzchnia to wymiar płaski – liczony w metrach kwadratowych (m²) – który określa, ile miejsca zajmuje magazyn na poziomie podłogi. Z kolei pojemność uwzględnia także wysokość składowania i wyrażana jest w metrach sześciennych (m³).

Przykładowo dwa magazyny o tej samej powierzchni 1 000 m² mogą mieć zupełnie inną pojemność, jeśli różni je wysokość regałów – np. 5 m vs. 8 m.

Kiedy analizować powierzchnię, a kiedy pojemność?

  • Powierzchnia magazynu przydaje się podczas planowania układu stref – np. kompletacji, przyjęć, pakowania.
  • Pojemność magazynu jest ważna, gdy oceniamy, ile towaru można fizycznie przechować.

W praktyce, np. w e-commerce, gdzie ważna jest wysoka rotacja, często liczy się efektywna przestrzeń użytkowa do szybkiej obsługi zamówień. W branży przemysłowej – gdzie dominują duże palety – kluczowe jest maksymalne wykorzystanie objętości, czyli wysokości regałów i liczby poziomów składowania.

Jak zwiększyć powierzchnię składowania w magazynie?

Zwiększenie powierzchni składowania nie zawsze musi oznaczać fizyczną rozbudowę obiektu. W wielu przypadkach efekty można osiągnąć szybciej i taniej dzięki optymalizacji istniejącej przestrzeni.

Sprawdzone metody zwiększania pojemności magazynu:

  • regały wielopoziomowe – pozwalają maksymalnie wykorzystać wysokość obiektu, bez zmiany jego powierzchni użytkowej;
  • podesty magazynowe (antresole) – tworzą dodatkowe poziomy użytkowe, które mogą służyć do przechowywania towarów lub organizacji stanowisk kompletacji;
  • reorganizacja układu magazynu – analiza stref przyjęć, kompletacji i składowania pozwala zredukować zbędne przestrzenie i skrócić ścieżki transportowe;
  • analiza rotacji towarów – przypisanie towarom o wysokiej rotacji miejsc łatwo dostępnych, a wolnorotującym – wyżej lub dalej, pozwala lepiej zagospodarować przestrzeń;
  • systemy składowania blokowego lub regały przepływowe – zwiększają współczynnik wykorzystania powierzchni w przypadku dużych partii jednorodnych towarów.

Kiedy inwestować w rozbudowę?

Gdy magazyn osiąga maksymalne wykorzystanie dostępnej kubatury, a analiza procesów nie przynosi dalszych rezerw – wtedy warto rozważyć rozbudowę lub nową lokalizację. W pozostałych przypadkach opłaca się najpierw zoptymalizować układ, przemyśleć organizację magazynu i wdrożyć nowoczesne systemy regałowe.

Przepustowość magazynu – jak ją obliczyć i optymalizować?

Przepustowość magazynu określa, ile jednostek ładunkowych – np. palet, paczek lub sztuk towaru – może zostać przyjętych, obsłużonych i wydanych w określonym czasie. Jest to kluczowy parametr operacyjny, który wpływa na płynność całego procesu magazynowania i zdolność firmy do realizacji zamówień bez opóźnień.

Aby obliczyć przepustowość, można zastosować prosty wzór:

liczba obsłużonych jednostek podzielona przez jednostkę czasu, np. 800 paczek dziennie / 8 godzin = 100 paczek na godzinę.

W praktyce dokładność pomiaru zależy od uwzględnienia wszystkich etapów procesu – od przyjęcia dostawy, przez składowanie, aż po kompletację i wydanie.

Poprawa przepustowości nie zawsze wymaga inwestycji w nowe powierzchnie. Często wystarczy optymalizacja układu stref, zastosowanie systemów wspierających pracę (np. WMS, transport wewnętrzny) lub zmiana sposobu organizacji zadań. Im sprawniejszy przepływ towarów, tym większa efektywność i mniejsze ryzyko przestojów. W rezultacie dobrze zoptymalizowana przepustowość magazynu przekłada się bezpośrednio na wyższą jakość obsługi klienta i lepszą kontrolę nad kosztami operacyjnymi.

Chcesz zoptymalizować przestrzeń magazynu, ale nie masz środków na kosztowną rozbudowę? Odezwij się do nas – z chęcią pomożemy w zagospodarowaniu magazynu na 100%!